Ölüme yakın deneyimler aslında bir rüya

Bilim, ölüme yakın deneyimler geçiren insanların, aslında gerçek dünyaya zorla sızan REM uykusu yaşadıklarını düşünüyor.
Araştırmacılar, ölüme yakın deneyimler yaşayan insanların, böyle bir deneyim yaşamayan insanlara oranla rüya ve gerçeği daha fazla karıştırdığını söylüyor.
Ölüm tehlikesi ya da büyük bir travma geçiren insanların çoğu, vücut dışı deneyimler yaşadıklarını, yoğun bir ışık gördüklerini ya da huzur hissetiklerini anlatıyor.
Sanılandan daha fazla
Araştırması 'Neurology' dergisinde yayımlanan ABD'nin Lexington kentindeki Kentucky Üniversitesi'nden nörofizyolog Kevin Nelson, "ölüme yakın deneyimler, aslında insanların sandığından çok daha fazla" diyor.
Yapılan bazı çalışmalar, beyne elektrik akımıyla verilen uyarıların, ölüme yakın deneyimlerin etkilerini tetiklediğini gösteriyor.
Ketamin etkisi
Uyuşturucular da aynı etkiyi gösteriyor: Atları sakinleştirmek için kullanılan ve illegal bir eğlence aracı olan ketamine, bu belirtilerin çoğuna sebep olabiliyor. Fakat anlık ölüme yakın deneyimler hala açıklanamıyor.
Nelson, elleri felç olan hastaların deneyimlerini okuduktan sonra bu olayı araştırmaya karar verdi. Bazı insanların uykuya dalmadan ya da uyandıktan sonra hemen sonra aynı şekilde felç geçirdiğini biliyordu. "O an beynimde bir ışık yandı" diyor.
Aynı sayıda karşıtlar
Nelson, bir vakıf yardımıyla kalp ameliyatı veya trafik kazası gibi travmatik olaylar geçirdikten sonra bu tür deneyimler yaşayan 55 kişi buldu. Ayrıca böyle bir deneyim yaşamayan aynı sayıda kişiyle de söyleşiler yaptı.
Ölüme yakın deneyimler geçiren yüzde 60'ı, uykuyla uyanıklık arasında bir bulanıklık yaşadıkları en az bir olay olduğunu söyledi. Ölüme yakın deneyim yaşamayan insanlarda ise bu oran yüzde 24'te kaldı.
Beyinsapında gerçekleşiyor
Bulanık dönemler uyku felcini de içerebiliyor ya da görsel veya işitsel halüsinasyonlar rapor ediliyor. Bu olaylar, rüyada ya da REM (Rapid Eye Movement) uykusunda da ortaya çıkabiliyor ve uyanıklığa da geçiş yapıyor.
REM uykusunda kaslar, kuvvet ve gerginliklerini kaybediyor ve felç gibi bir his ortaya çıkıyor. Bu evredeki görsel aktivite, ışıkla çevrilmiş olma hissinin açıklanmasına da yardımcı olabilir.
REM uykusu, basit yaşamsal fonksiyonları kontrol eden ve omuriliğe yapışık bulunan beyinsapında gerçekleşiyor. "İronik olarak, beynin bu en ilkel parçası, kimileri için insanlığın tanımı olan deneyimler üretiyor olabilir" diyor Nelson.
Travma geçirmeyenleri arıyor
Nelson şimdi, travma geçirmemiş ama ölüme yaklaşan vücut dışı deneyimler yaşayan insanlar üzerine çalışarak ölüme yakın deneyimleri incelemeyi umut ediyor.
Ayrıca diğer psikolojik ya da manevi (spiritüel) etkenlerin rol oynayabileceğini de gözardı etmiyor. "Bu deneyimlerin tam olarak nasıl ortaya çıktığıyla ilgileniyorum" diyor.